Goede bedoelingen en gare rapen

Over de krant van vandaag

Aan de krant van vandaag (Nederlands Dagblad, 6 december) houd ik een onbehaaglijk gevoel over. De gal werd al zwart bij het lezen van een artikel over de toegang van mensen met een beperking tot de rechtspraak. Natuurlijk, denk ik, zijn er verbeterpunten. Maar met de regelmaat en het doordreunen van een heistelling valt zes keer in het korte artikel de doffe klap van het woord “moeten”. Met de subtiliteit van een loden deur…

Nogal wat predikanten (waaronder ikzelf) zijn al jaren bezig om dat m-woord af te leren. De Goede Boodschap draait niet om het woord “moeten” maar om het woord “mogen”. Je mag er zijn van niemand minder dan God. Schaf daarom dat dwangmatige en vreugdeloze taalgebruik waarmee je de goegemeente lastig valt eerst maar eens af en zie hoeveel er dan overblijft. Hanteer een uitnodigende taal zonder de “moeten”-machtsgreep. Jezus begon niet met de zweep maar met de zaligsprekingen (tenzij je die gaat verkrachten tot verkapte geboden). Hebben we in de kerk dat woord net afgeschaft en dan kopt de krant het er paginabreed weer in. Niemand die het genoemde artikel leest, springt op van vreugde onder het motto van “kom ga met ons en doe as wij”. Niemand geeft zich op als rolstoelduwer tot in de rechtszaal aan toe. Iedereen blijft met het mes van een vaag schuldgevoel in de buik zitten. Een concreet handelingsperspectief ontbreekt. Het komt door die machtsgreep van zes keer “moeten”. Als iemand het woord “moeten zou mogen hanteren, dan God. Maar Hij doet het het niet, want Hij is God…

@dsdiederik plaatste een korte tweet. Daarna bladerde ik verder door de digitale krant. Kom ik op de opiniepagina wéér zo’n artikel tegen: Hoe maken we onze boodschap aan Qatar geloofwaardig? Door niet alleen naar de slechte arbeidsomstandigheden rond de bouw van voetbalstadions te wijzen, maar in de spiegel te kijken omdat veel van onze kleding onder erbarmelijke omstandigheden in Bangladesh wordt gemaakt. Het Nederlandse belastingklimaat, gunstig voor grote bedrijven, betekent dat ontwikkelingslanden miljarden aan belastinggeld mis lopen. Onze oplaadbare auto’s en telefoons zijn mogelijk door het gebruik van grondstoffen die in Congo onder oorlogsomstandigheden gewonnen worden. Met Qatar ben je dus niet klaar. Er moet nog veel meer. Arme idealisten die om principiële redenen zich het genot van voetbalwedstrijden uit Qatar ontzeggen. Ze dachten daarmee iets goeds te doen, maar straks mogen ze zelfs niet meer met hun bondgenoten bellen en moeten zij hun treurige en naakte (Bangladesh!) bestaan in eenzaamheid lijden (deze taalfout is opzettelijk).

Laat maar. Ik zal u niet meer lastig vallen met het artikel: “Natuurverlies is een sluipmoordenaar” of het artikel over de zoveel tekort komende student die nu de maatschappelijke discussie over vergrijzing actiever wil voeren. Krijgen de ouderen straks een spuitje omdat ze teveel kosten?, denk ik dan. Het is eerder geprobeerd in Europa. Er “moet” van alles veranderen in de door sprekers en schrijvers zozeer gewenste richting. De sluipmoordenaar is allang actief: wéldenkend Nederland, vaak gesubsidieerd, grijpt de macht en laat anderen zich wentelen in aangepraat schuldgevoel. Totdat die anderen daar schoon genoeg van krijgen en rechts-populistisch gaan stemmen. Daarna komen er andere artikelen in de krant (als kranten dan nog verschijnen mogen): “Hoe kan dat nou? We hadden het zo goed bedoeld. Waarom willen mensen ons niet aan hen laten vertellen wat goed voor hen is?”. Dan is het één keer (let wel: één keer) goed om terug te blaffen en te zeggen: “jullie kunnen allemaal de pot op, ik ga vandaag gewon voetbal kijken”. Mij heb je bijna al zover…