Hande(rs)lingen (6)

De hele gemeente (…) werd door grote schrik bevangen (5 : 11)

Het begint met een sandwich-constructie. Ze hadden alles gemeenschappelijk… De apostelen bleven met grote kracht getuigen van de opstanding van de Here Jezus… Niemand onder hen leed gebrek (4 : 32-34). De daden omarmen het woord. Als je daar één element uit verwijdert, wordt de hele constructie wankel. Woorden en daden versterken elkaar. De daden vertellen het verhaal nóg eens, in hun eigen taal. Als daar onwaarachtigheid in sluipt, wankelt het getuigenis. Ik begrijp dat wel. Verstandelijk. Ananias en Saffira doen zich royaler voor dan ze in werkelijkheid zijn. Ze houden iets achter, en dat vertellen ze er bij hun presentatie niet bij. Ze leuken zichzelf op. Ze proberen BG’s te worden: Bekende Gemeenteleden.

Verstandelijk kom ik mee. Gevoelsmatig vind ik het lastiger. Petrus is weer bezig. Door Satan misleid… de Heilige Geest bedrogen… God bedrogen… De Geest van de Heer trotseren… Petrus probeert een BA te worden: een Bekende Apostel. Petrus, weet je nog van die haan? Weet je nog dat Jezus tegen jou zij: achter Mij, Satan! En dan nu zó op je strepen staan: hoe meer ik apostel ben, des te meer de ander zondaar is. Hoe meer je de ander verduivelt, des te meer je zelf op een engel lijkt. Voer voor psychologen…

Maar de Here God dékt dit. Hij voltrekt het vonnis dat Petrus uitdeelt. Eerst aan Ananias, drie uren later aan Saffira. De drie uren duisternis op Golgotha zijn hier ver te zoeken. Toen de Here Jezus op aarde rondwandelde, vielen er geen doden. Aan het kruis bidt Jezus nog om vergeving voor zijn beulen, want zij weten niet wat zij doen. Komt nu de zaak veel meer op scherp te staan? Heeft de Heilige Geest ineens tanden? Als de gemeente de Heer niet vertegenwoordigt, valt de opstanding om en gaat de kracht er af. God laat dat niet toe en dat is ineens dodelijk duidelijk. Voor de eerste en de laatste keer in het boek Handelingen. In de gemeente vallen er geen doden meer. Of dénkt God er nog net zo over en leven we van zijn geduld?

Wat mij opvalt: er vallen doden in die gemeenschap juist op het gebied van de portemonnee, het vastgoed, de aandelen, het grondbezit. Daar is nog nooit een kerk om gescheurd. Daar is nog nooit iemand voor onder de kerkelijke tucht geplaatst. Het is heel vaak gegaan om de echtheid en zuiverheid in de leer. De grammatica van het geloof tot en met de puntjes op de i. Het is heel vaak gegaan over het zevende gebod (pleeg geen overspel), het huwelijk, de seksualiteit, de deugdzaamheid en de kuisheid. Verliefden en verloofden hebben er heel wat mee af geworsteld. De slaapkamergeheimen lagen zomaar smeuïg in de kerkenraad. De kerk keek driftig mee tussen de lakens. (Alleen het seksueel misbruik werd onder de tafel gehouden…).

Over het achtste gebod (steel niet) – niet van de Heer en ook niet van elkaar – ging het heel wat minder vaak. Iedereen werkt toch zo nu en dan zwart? Belastingontduiking als een soort nationale sport. Heel veel berichten over de ontvangers van uitkeringen en toeslagen. Heel weinig helderheid over belastingparadijs Nederland, over gebrek aan collectieve inkomsten, over bezuinigingen die nu juist de mensen raken die al aan de rand zitten. Ik weet ook wel dat onze samenleving heel anders is dan in de tijd van de Bijbel en dat we staat en kerk niet door elkaar moeten halen. Maar juist op het gebied van de portemonnee staat de zaak ineens op scherp. Als hele groepen Nederlanders ineens de grootste moeite krijgen om de eindjes aan elkaar te knopen vanwege de op hol geslagen prijzen en bij de oliemaatschappijen het geld tegen de plinten klotst…

Er vallen geen doden meer. Of dénkt de Here God er nog net zo over en leven we van zijn geduld? Genadig uitstel. Om recht te doen aan degenen die door het klimaat worden benadeeld, om na te denken over een eerlijker verdeling van natuurlijke hulpbronnen, over sterkste schouders en zwaarste lasten. Het is opvallend dat in dit verhaal voor het eerst het woord: gemeente (ekklesia) valt. De hele gemeente en allen die ervan hoorden, werden door grote schrik bevangen (5 : 11). Gemeente word je blijkbaar pas als het ernst is. Als je werk maakt van je geloof. Dan blijft de opstanding voor jou van kracht. Zo niet, dan…

Misschien is Petrus het meest geschrokken van allemaal (hoop ik). Van de doden. En van zichzelf…