Sinds januari 2001 ben ik hartpatiënt. Gedotterd. In 2005 nog eens. In 2007 mislukte het dotteren. Er zat niets anders op dan een operatie. Mijn lijf kon geen kant meer op. Ik was niet levensmoe maar dood-moe. In januari 2008 onderging ik een bypass-operatie in het UMCU en heb daarna alles van mij afgeschreven (ook op advies van mijn huisarts). Maar wel op mijn manier. Kort geleden kwam ik het document weer tegen. Ik ben begonnen het te delen. Voor lot- en bondgenoten, en voor geïnteresseerden.
Ik werd de morgen na de operatie volgens de regelen der kunst gewassen, geschoren en verzorgd. Prinsheerlijk kwam ik op de medium care te liggen. Driemaal raden naast wie… Het gordijn was gelukkig dicht en de koptelefoon mocht uit het plastic tasje. Door “Das Klagende Lied” van Mahler heen hoorde ik hoe alle nietsvermoedende of nieuwe verpleegkundigen vergast werden op klagzangen over de teloorgang van prachtige gebitthen en op kaakchirurgische horrorverhalen. Er zat geen lied bij… Tineke en Paul kwamen op bezoek en zagen dat het stukken beter ging. Ik speelde wat met het apparaatje voor de training van de ademhaling: één van de drie balletjes in de lucht. Alle begin is moeilijk.
Mijn buurman VanderNieth had dorst én ouderdomssuiker. Hij mocht niet teveel drinken. Zijn vochtbalans werd zorgzaam bewaakt, zijn mond volgens de regels van de kunst bevochtigd. Maar hij had dorst. Het werd verteld aan iedere langslopende verpleegkundige, arts-assistent, voedingsmedewerker en schoonmaker. Er moest en zou gedronken worden want de lijdensweg van het gebith was al bijna niet te dragen geweest en nu ook nog die dorsth (het was duidelijk dat ik een beetje koorts begon te krijgen). De volksstam draafde weer op met moeder plus rollator in het kielzog. Zij kreeg geen kans in te brengen dat de artsen er voor geleerd hadden en het misschien verstandig was om naar hen te luisteren. Een heel detachement van kinderen van eigen teelt en aangetrouwd werd naar de ziekenhuiswinkel gestuurd om grote flessen frisdrank aan te laten rukken. De dokter zei uiteindelijk: “u moet het zelf maar weten”. Ik dacht: “drink jezelf dan zo snel mogelijk dood, dan hebben wij tenminste rusth” (de koorts liep kennelijk snel op). De hele nacht liepen verpleegkundigen méér dan “medium” te verzorgen met glazen water, geneesmiddelen, koude compressen. Toen ik ook eens op de bel drukte met de vraag om een pijnstiller drukte een gestresste verpleegkundige mij twee paracetamolletjes in de handen. “Meer mag u niet hebben, u moet wachten tot de dokter om acht uur komt”. En elke verpleegkundige kreeg weer de teehaa van voren: een nodeloos gesneuveld gebith, manhaftig doorstane dorsth, een gebedh zonder eindh…
De volgende morgen kwam ik aan de morfine te liggen. De verpleegkundige vond namelijk dat ik er stijf als een plank bij lag en riep een collega om als extra “tilletje” bij deze “plank” te helpen. Ik troostte me met de gedachte dat de grote Timmerman uit Nazaret dat ook wel gevraagd zou kunnen hebben, en dat geen splinter uit zijn handen valt. Eerst gaven sterke handen mij het vermogen over mijn rechterbeen en mijn blaas weer terug. Maar toen ze de plank op zijn linkerkant probeerden te draaien begon ik te schreeuwen. De er nog zittende drains duwden tegen de longvliezen aan, ik kreeg moeite met ademhalen en alles werd zwart voor de ogen (vaag hoorde ik VanderNieth nog klagen dat hij op deze manier te weinig rusth kreeg). De dokter kwam met een spuit en vertelde over een heel gewone complicatie (klaplong) en over pijnbestrijding. Ik ging van de medium care af naar de tweepersoonskamer. Uit het raam kon ik daar het eindeloze spel van wolken, lucht en winden zien. Paarden draafden rondjes op de baan, een helikopter kwam een donorhart afleveren (transplantatie, alle andere operaties tot nader order uitgesteld), vogels vormden geheimzinnige zwermen.
Ik moet eerlijk bekennen een dag of vijf lang de doping meer uitkomst leek te bieden dan de doop. Het visioen maakte plaats voor de hallucinatie. Met de pijnbestrijding werd het monster op afstand gehouden. Het borrelende apparaat werd mijn vriendje: ik hoorde er een kabbelend bergbeekje in en zodra mijn hoofd het kussen raakte maakte ik verre reizen. Ik bestuurde een trolleybus door Arnhem en probeerde de bovenleiding zo nauwkeurig mogelijk te volgen: als je nu maar met de drains meeboog had je geen pijn. Ik zag schaars geklede vrouwengestalten maar mijn jachtinstinct wilde niet zo best op gang komen; bovendien was ik toch al getrouwd? Verpleegkundigen legden met engelengeduld uit dat het om een heel gewone complicatie ging en dat het oefenapparaatje gebruikt moest worden (anderhalf balletje in de lucht). “We doen het precies volgens protocol, het komt goed maar het duurt alleen wat langer. En wij beloven u dat u geen pijn meer hoeft te hebben”. Een nieuwe kamergenoot werd mij in het vooruitzicht gesteld. “Toch niet VanderNieth?”, vroeg ik. “Nee”, zei de verpleegkundige. “Die is weer naar de intensive care, problemen met de bloeddruk”. “De bloeddruk van wie?”, vroeg ik (de koorts was kennelijk nog steeds niet helemaal weg).
Dankjewel, oudste dochter. We hebben je naar mijn moeder genoemd en jij bracht haar compleet met haar 86 jaren als verrassing mee naar het ziekenhuis. Dank jullie wel, kleinkinderen, voor de tekeningen voor opa Leusden. De bloemen van de Dorpskerkgemeente. De vele kaarten en groeten van de collega’s. Dankjewel voor het eindeloos aanhoren van de operatieverhalen – zoals een vrouw die het leven aan een kind heeft geschonken. Er kwam een hele lange slang aan het borrelapparaat. Ik kon aan tafel gaan eten en zelf naar het toilet. Geen gedoe mee, want hoe combineer je het “aan de fles liggen” met een gewaardeerd bezoek van niemand minder dan je wijkpredikant? Twee balletjes van het ademhalingsoefenapparaat in de lucht. Nou dat derde onbeweeglijke balletje nog…
(Wordt vervolgd)
Diederik denkt dwars 